معرفی آثار نقاشان ایران و جهان
نقاشان ایرانی و آثارشان
محمد غفاری ملقب به «کمال الملک»
محمد غفاری ملقب به «کمال الملک»، فرزند میرزا بزرگ غفاری، درسال 1264 هجری قمری در کاشان متولد شد. وی از بزرگترین استادان و هنرمندان در نقاشی و موسس هنرستان نقاشی ایران است. کمال الملک پس از اینکه در رشته های مختلف هنر شاگردانی نظیر علی محمد حیدریان و جمشید امینی را در قالی بافی و علی رخسار ار در موزاییک سازی تربیت کرد، در سال 1307 به ملک شخصی خود در حسین آباد نیشابور رفت و گوشه عزلت اختیار کرد. در طی اقامت در آنجا حادثه عجیبی بری او اتفاق افتاد و آن این که روزی سردار معتمد گنجه ای، که از دوستاران او بود، سنگی به جانب یکی از مستخدمین خود پرتاب کرد که تصادفا به چشم استاد خود و در اثر شکستن شیشه عینک، یک چشم وی آسیب دید و نابینا شد. ولی هیچگاه کمال الملک این حقیقت را فاش نکرد و کوری چشم را به علت اصابت به میخ چادر ذکر می نمود. او در سال 1319 دگذشت. کمال الملک در موقع مرگ 93 سال داشت. تابلوهای وی بیشتر در مجلس شورای ملی و کاخ گلستان نگاهداری می شود و مشهورترین آثر وی تابلوی «تالار آیینه» نام دارد. از تابلوهای دیگر او باید از «فالگیر بغدادی»، «زرگر بغدادی» و تابلوی «حوضخانه صاحبقرانیه» نام برد.
آقارضا کاشانی
آقارضا کاشانی در نقاشی استادی ماهر و هنرمندی مسلم در روزگار خود بود. در آغاز نزد پدرش مولانا علی اصغر نقاشی آموخت. اما از پدر پیشی گرفت و در دربار صفویه تا حدی حشمت و عزت یافت. اما پس از چندی به هندوستان سفر کرد و مورد عنایت و حمایت جهانگیرشاه قرار گرفت.
مانی
مانی نقاش باستانی ایران که ادعای پیغمبری نیز داشت، نسبش به اشکانیان می رسد. نام پدرش «پتک» و یا «فوتتق بابک بن ابوبزرام» و نام مادرش «مریم» بود. وی به سال 216 میلادی (سال چهارم سلطنت اردوان، پادشاه اشکانی) در قریه ماردینر، نزدیک بابل (شهر باستانی) متولد شده است. مانی مثل مسیح به طب نیز ممارست داشته و یکی از خویشان پادشاه را که گرفتار مرضی بود وعده شفا داده و کامیاب نشد و علت کدورت و غضب بهرام اول، پادشاه ساسانی نیز از آن بوده است. وی در زمان شاپور اول و چندین پادشاه دیگر می زیسته، بالاخره او را به زندان افکندند و مدت 26 روز با او در زندان بسیار وحشیانه رفتار کردند.
بنا به روایات تاریخی، پای مانی کج بوده است. «مانیون» را «زنادقه» می گفتند و «ابن مقفع» را هم به همین بهانه یعنی «زندیق بودن» کشتند. «ارژنگ» یا «ارتنگ» نام کتاب اوست که حاوی دستورهای او و مشحون از نقاشی های زیبا و دلپسند بوده است. از کتابهای دیگر او «شاهپورگان» است که آن را به نام شاپور اول نوشته است. مرگ وی در 26 فوریه سال 277 میلادی در جندی شاپور اتفاق افتاده است.
میرسید علی
میرسید علی فرزند میرمصور، نقاش مشهور است. پدر و پسر از نقاشان معروف خراسان بودند و میرسیدعلی در ترمذ تولد یافته. میرسیدعلی در زمان شاه طهماسب در کتابخانه همایون کار می کرد و در سال 591 که همایون پادشاه به ایران آمد در خدمت وی با جمعی دیگر از هنرمندان هر طبقه به هندوستان رفت و به ملازمت این پادشاه اختصاص یافت.
صادقی بیک می گوید: بواسطه رنجش از عراق به هندوستان رفت و از این زمان اسلوب نقاشی ایرانی در هندوستان رواج یافت و این مکتب اساتید فراوان بوجود آورد. وقتی همایون در سال 962 وفات یافت و جلال الدین اکبر به تخت سلطنت نشست میرسیدعلی پادشاه را درس نقاشی آموخت. میرسیدعلی در حدود 967 درگذشت.
حسین مصورالملکی
حسین مصورالملکی در سال 1269 خورشیدی متولد شد. پدرش محمدحسن و پدر بزرگوارش آقا زین العابدین نقاش و جد بزرگش محمدکریم نقاش است و پدران او تا زمان صفویه همه نقاش بوده اند.
او تحصیلات ابتدایی اش را در مکتب فرا گرفت و از یازده سالگی در کارگاه نقاشی پدرش شروع به آموختن نقاشی کرد و پس از فوت پدرش شروع به ساختن قلمدان کرده است. او در سن 38 سالگی سفری به پاریس کرد و پس از 6 ماه ابتدا به مکه مسافرت کرده و سپس به ایران مراجعت کرد. از تابلوهای معروف او باید «آبادی تخت جمشید» و «سلام عید نوروز داریوش کبیر» و «جنگ نادرشاه افشار با محمدشاه هندی» را نام برد. این دو تابلو در نمایشگاه بین المللی بروکسل موفق به دریافت دیپلم و مدال طلا شده اند.
میرزا ابوالحسن غفاری، صنیع الملک
میرزا ابوالحسن غفاری، صنیع الملک، فرزند میرزا محمد غفاری و نواده قاضی عبدالمطلب غفاری کاشانی، متولد سال 1229 هجری قمری است. وی بزرگترین نقاش دوره قاجاریه است که در محافل هنری او را «رافایل ایران» نام نهاده اند. وی اول «نقاش باشی» و سپس «صنیع الملک» لقب یافت. صنیع الملک پس از فرا گرفتن فن نقاشی در ایران در اواسط سلطنت محمدشاه قاجار، در سال 1256 هجری قمری به تشویق و مساعدت حسین خان نظام الدوله (مشیر الملک) به ایتالیا سفر کرد و چند سال در موزه های فلورانس و رم مشغول نقاشی بود. یکی از آثار وی از روی یکی از تابلوهای رافایل که در موزه واتیکان موجود است کپی شده است.
این تابلو متعلق به میرزاعلی اصغرخان اتابک (امین السلطان) صدراعظم بوده که در تالار پارک وی نصب گردیده بود. در جنگی که بین دولتیان با ستارخان درگرفت، تابلوی مزبور مورد اصابت گلوله قرار گرفت و سوراخ شد. لیکن تابلو توسط میرزاعلی اکبرخان کاشانی، مزین الدوله تعمیر شد و تا این اواخر در مدرسه کمال الملک به دیوار آویخته بود. او در سال 1273 هجری قمری صورتهای تالار نظامی را به اتمام رسانیده است که دارای 84 تصویر از رجال دربار قاجاریه است و سلام ناصرالدین شاه را نشان می دهد. وی موسس اولین مدرسه نقاشی در ایران است و در روزنامه دولت علیه ایران که اول نامش «وقایع اتفاقیه» بود، برای قبول شاگردان اعلان کرده است. و در سال 1283 هجری قمری به مرض سکته وفات یافت.
شکرالله صنیع زاده
شکرالله صنیع زاده، به سال 1285 خورشدی در اصفهان متولد شده و از سال 1312 خورشیدی نزد پدربزگ مادریش عبدالحسن صنیع همایون نقاش و مینیاتورساز قاجاریه شروع به آموختن میناسازی و منیاتورسازی نموده است و پایه و ارزش این کا را به قدری ارج بخشیده که کار وی در این مدت بی نظیر بوده است.
رضا مصور عباسی
رضا مصور عباسی، فرزند علی کاشانی، از نقاشان چیره دست زمان شاه عباس کبیر، در حدود سال 974 هجری قمری متولد شده و طبق نوشته شاگردش «معین مصور» در سال 1044 هجری قمری درگذشته است. در این نقاش آثاری باقی مانده که تاریخ 1048 و 1049 دارد.
علی اشرف
علی اشرف استادی خوش نگار بود. ظهورش از اواسط قرن دوازدهم است. یعنی در حدود سال های 1140 و 1150 و در این سالها استادی مسلم بوده است. بنابراین حدسا، تولدش در حدود سال 1120 است. علی اشرف در نقاشی، گل بوته سازی و صورت سازی استادی ماهر بود. آقاصادق، آقازمانی ثانی و آقاباقر، که از معاریف نقاشان عهده کریم خان در شیراز بوده اند، از شاگردان او هستند.
علی اشرف تا آخر قرن دوازدهم زندگی می کرده (1192) و بدرستی معلوم نیست که در چه زمانی درگذشته؛ شاید در همین سال مرده باشد.